4 Aralık 2016 Pazar

Almanya'dan öğrenci komitesi örneği: AStA




İlyas Coşkun


AStA[1], Türkçe’ye ‘Öğrenci Temsilcileri Kurulu’ olarak çevirilebileceğimiz bir öğrenci organizasyonu. Her ne kadar eyaletlere göre etki ve nüfuzları değişse de Almanya’daki üniversite yapısının önemli bir parçası olan bu organizasyonu anlamak ve Türkiye’deki ÖTK ile kıyaslamalar yapmak için Kassel Üniversitesi AStA Parlamento Üyesi Emine Vural ile bir söyleşi gerçekleştirdik.

- Asta’nın yapısıyla başlayalım. ÖTK ile farkları ve benzerlikleri neler?
Okulda her sene seçimler yapılıyor. Seçimlerde Yeşiller, Sosyal Demokratlar, Sol Parti ve birkaç dönemdir Almanya’da var olan AfD[2]’nin üyeleri yarışıyor. Okul içinde standlar kuruluyor, öğrencilere yönelik bilgilendirme çalışmaları yapılıyor.

- Bir dakika, yani öğrenciler siyasi kimlikleri açık bir şekilde ifade ederek öğrenci kurulu için yarışıyor mu?
Elbette.

- Türkiye’den farklı bir durum. Peki, öğrencilerin kurul seçimlerinde AfD adaylarına ilgisi nasıldı?
Geçtiğimiz Eylül ayında Mecklenburg-Vorpommern bölgesinde yapılan seçimde AfD, yüzde 20’nin üzerinde oy alarak ikinci parti oldu. Avrupa’da, dünya ile birlikte yükselen bir faşizm var ve bundan Almanya da etkileniyor. Haliyle öğrenci parlamentosu seçimlerinde de bunun tesiri görüldü ve 1 koltuk kazandılar.

- AStA’nın üniversite yapısı içindeki konumu ne? Daha çok simgesel mi yoksa bir yaptırım gücü var mı?
Üniversitede idare tarafından alınan kararlar öncesi, karar verme aşamasında dahil olma yetkimiz var. Mesela yemekhane fiyatlarından, tuvalet kağıtlarının kalitesine varana kadar öğrenci ile ilgili her konuda müdahalemiz, sözümüz, önerimiz oluyor. Bunu da senatodaki varlığımız sayesinde gerçekleştiriyoruz.

- AStA üyeleri aynı zamanda üniversite senatosunda yer alıyor mu?
Evet. Senatoda üç öğrenci, beş üniversite çalışanı ve dokuz profesör bulunuyor. Bunlar birlikte üniversiteyi ilgilendiren kararları alıyor. Örneğin sınav yönetmeliğini birlikte belirleyebiliyoruz. Bir dersin sınavından başarısız olduğunuzda üç tekrar sınavı vardı. Bizim önerimizle dördüncü sınav hakkını elde ettik. Derse devam zorunluluğunu da kaldırdık.

 - Türkiye’li bir genç, Almanya’daki bir üniversitede nasıl öğrenci kurulunun parçası olabildi?
Yabancı öğrenci olarak başka bir ülkede yaşarken birçok sorunla karşılaşabiliyorsun. Üniversitede de birçok ülkeden gelen öğrenci olduğunu bildiğim için ‘Ne yapabilirim’ diye kendime sordum ve AStA’ya ulaştım. O zaman, şuan benim sürdürdüğüm görev olan Yabancı Öğrenci Temsilciliği’nde bir Alman görev alıyordu. Bu benim için çok ilginçti. Bir Almanın, yabancı bir öğrencinin sorunlarını ne ölçüde bilebileceği hakkında kuşkularım vardı.
Ayrıca benim durumum diğer AStA üyelerine göre biraz farklı. Ben seçilmiş bir üye değilim. AStA’nın içinde bazı pozisyonlar var, oralar bütün öğrencilere açık. Tıpkı bir iş görüşmesi gibi başvuru yapıyorsun, motivasyon mektubu gönderiyorsun ve ardından birebir görüşme yapılıyor ve karar veriliyor. Kimi pozisyonların bu şekilde açık tutulmasının nedenini ise AStA’ya dışardan müdahale yerine, bir çeşit pozitif ayrımcılık olarak görebiliriz. Okul içindeki enternasyonal öğrencilerin yüzdesini, diğer öğrencilerle kıyasladığında azınlıkta kalıyor. Bu pozisyon için yabancı bir öğrencinin seçimi kazanması, Alman bir öğrenciye göre çok daha zor. Azınlığı, çoğunluğa karşı koruyabilmek için geliştirilmiş bir yöntem diye özetleyebiliriz.
Ben de bir arkadaşımla birlikte Yabancı Öğrenci Temsilciliği görevini yürütüyorum. Bizim esas işimiz, danışmanlık. Yabancı öğrencilerin derslerle, şehirle, yurtla, vs. yaşadıkları sorunlarda onlara yardımcı olmak bizim görevimiz.

- AStA içindeki birimler neler? Faaliyet alanlarınızı bilmek açısından önemli olabilir.
Birimlerden ilki, üniversite politikası ve politik eğitim. Politika deyince aklınıza siyaset gelmesin. Politikayı burada belirli bir grubu ilgilendiren bir konunun ya da meselenin bağlayıcı kararlarla düzenlenmesi anlamında kullanıyoruz. Bu birim, öğrencilerin politik eğitimlerinden sorumlu. Ayrıca seminerler düzenliyor. Örneğin bilgisayar oyunlarındaki güç savaşlarının gerçek politika ile bağının sorgulandığı veya oyunlardaki cinsiyetçiliğin incelendiği seminerler gerçekleştirildi. Sonra kültür, finans, sosyal, öğrenci hareketliliği, medya gibi bölümlerimiz var. Çocuklu öğrencilerin eğitimini kolaylaştırmak için kafa yoran bir bölümümüz var. Almanya’da, genç nüfus azlığından dolayı çocuklu bir eğitim çok fazla destekleniyor. Örneğin çocuklu öğrencilerin kullanımı için üniversitede ücretsiz kreş var. Kadın danışmanlığı, LGBTİ ve engelli danışmanlığı bölümleri de var.
Şunun altını çizelim; AStA’nın etki alanı, Almanya’nın hangi eyaletindeki üniversitede bulunduğuna veya öğrencilerin bu komiteye gösterdiği ilgiye göre değişebilir. Yani bahsettiğim kazanılmış haklar ve AStA içindeki bölümler Kassel özelinde geçerli. Üniversiteden üniversiteye durum değişir.

- Türkiye’deki birçok üniversitede ÖTK temsilcisi bile olsanız etkinliğiniz için idareden izin almanız gerekir. Burada da böyle mi?
Hayır. Etkinliklerimize biz karar veririz. Parlamentodan bir karar çıktığı zaman kimseden izin almamız gerekmez.

- Finans bölümünden bahsettiniz. Nasıl bir görevi var?
AStA’nın kendi bütçesi vardır. Finans bölümü bu bütçenin planlamasını yapar, her bir birimin harcamalarını kontrol eder. Bu yüzden  yapılacak etkinlikler ve projeler için finans bölümüyle birlikte hareket etmek gerekir. Finans bölümünün bir diğer görevi ise öğrencilerin çeşitli projelerine destek sunmaktır. Diğer yandan öğrencilere doğrudan maddi destek sağlayamıyoruz ancak bu konuda danışmanlık hizmeti verebiliyoruz.

- Madem söz finanstan açıldı, siz üstlendiğiniz sorumluluklar karşılığında maddi bir karşılık alıyor musunuz?
Evet. Ayda yirmi üç saat AStA için çalışıyorum ve bunun da maddi olarak karşılığını alıyorum.

- Yabancı öğrenciler için düzenlenen bir açılış etkinliği vardı. Sen ve diğer temsilci arkadaş Emin, orada rektörden sonra bir konuşma yaptınız. Resmi etkinliklerde her zaman yer bulur musunuz?
Üniversitenin temsil edildiği her ortamda enstitü temsilcileri, rektör ve biz bulunmak durumdayız.

- Ne kadar süredir buradasın?

Üç senedir.

- Türkiye’de de önemli bir üniversitede lisans eğitimi aldın. Şimdi ise burada bir eğitim sürdürüyorsun. İki ülkeye dair üniversite, bilim, akademisyenler kıyaslaması yapsan, neler söylersin?
Benim en çok dikkatimi çeken şey, Türkiye’de eleştiri yapma şansının hiç olmaması. Örneğin işletme eğitimi almama rağmen derslerimde Marx’ı görmedim. Maalesef, sisteme kalifiye eleman yetiştirme derdinde bir çok bölüm. Eleştiriden uzak. Burada ise özgürsün, kendini istediğin yönde geliştirebiliyorsun. Türkiye’de ders planı senin önüne hazır şekilde geliyor. Seçmeli olarak sunulan dersler ise zorunlu seçmeli durumunda oluyor. Burada hangi yöne gitmek istiyorsan ona göre ders planını oluşturuyorsun. Tabi bu da kişiye bir karar sorumluluğu yüklüyor. ‘Ne yapacağım?’ sorusu önüne dikiliyor. Haliyle Türkiye’den buna çok alışık olmadığımız için ilk etapta gerçekten zorluk yaşadım. Burada sorumluluk almayı ve karar verirken nelere dikkat etmen gerektiğini öğreniyorsun.

- Son olarak, Türkiye’nin buradan nasıl görüldüğünü merak ediyorum. Farklı kesimler ve senin açından bu soruya yanıt verirsen sevinirim.
Buradaki Türkiyeli göçmenler, Türkiye’de yaşananlara çok da duyarlı bir şekilde bakmıyor. Burada sol partilere oy verirken, Türkiye’deki sağcı partiyi destekleyebiliyorlar ve bunun için de çok komik gerekçeleri olabiliyor. Diğer yandan Almanların, Türkiye’nin içinden geçtiği süreci değerlendirme şekli çok da iç açıcı değil. Kişisel olarak ise Türkiye, cumhuriyetin kurulmasından bu yana sürekli sorunları olan bir ülkeydi. Bazı baskılar sebebiyle aşamadığımız birçok şey bugün patlama noktasına geldi. Bir şekilde cumhuriyetle dizginlenen dinin, geçmişten bugüne büyüyerek kontrolü ele aldığını düşünüyorum. Bu durumu çok üzücü buluyorum.

Bu söyleşinin kısaltılmış hali, 17 Kasım 2016'da Genç Hayat dergisinde yayınlanmıştır. 

Söyleşiyi bu adresten okuyabilirsiniz: https://www.evrensel.net/haber/296077/almanyadan-ogrenci-komitesi-ornegi-asta

Fotoğraftakiler: AStA temsilcileri Emine Vural ve Emin Güven.




[1] AStA; Almanca “Der Allgemeine Studierendenausschuss” olan kurum adının kısaltılmış halidir.
[2] AfD; Almanya için Alternatif partisinin kısaltmasıdır. 2013 yılında kurulan AfD; AB, İslam ve göçmen karşıtlığı üzerinden politika yürütmektedir.  

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder